Nguyên nhân quạt trần quay yếu và cách xử lý

Chủ Nhật, 11/05/2025

Thanh Eco Mart

Quạt trần quay yếu, gió không mát là một lỗi thường gặp sau thời gian sử dụng, khiến hiệu quả làm mát giảm rõ rệt, đặc biệt vào mùa nóng. Nếu bạn đang gặp tình trạng này, đừng vội thay quạt mới – có thể lỗi chỉ nằm ở tụ điện yếu, bám bụi nhiều hoặc bạc đạn khô. Bài viết này điện máy Eco-mart sẽ giúp bạn xác định đúng nguyên nhân và hướng dẫn cách khắc phục quạt quay yếu tại nhà một cách an toàn, tiết kiệm.

1. Dấu hiệu quạt quay yếu dễ nhận biết

Quạt khởi động chậm, phải mất vài giây mới bắt đầu quay
Gió thổi ra nhẹ, dù đã chỉnh tốc độ cao nhất
Quạt đang quay thì chậm dần, yếu đi sau vài phút
Có tiếng kêu nhỏ từ motor hoặc cánh quay không đều

Quạt trần Panasonic F-60FV2-S có thể bị quay chậm hoặc tạo tiếng ồn lớn khi vận hành nếu dầu quanh trục quay, động cơ bị khô

2. 6 nguyên nhân khiến quạt quay yếu thường gặp

1. Bụi bám dày vào cánh quạt và lưới chắn

Lớp bụi dày làm tăng trọng lượng cánh, khiến motor phải tải nặng hơn. Đồng thời, bụi làm cản trở luồng gió đi qua, khiến cảm giác gió yếu.

✅ Khắc phục: Tháo lồng quạt, dùng khăn mềm hoặc máy hút bụi lau sạch bụi ở cánh, lồng và motor.

2. Tụ điện yếu hoặc hỏng

Tụ điện là bộ phận giúp khởi động và duy trì tốc độ quay. Khi tụ bị giảm điện dung hoặc hỏng, quạt sẽ khó khởi động, quay yếu hoặc không quay.

✅ Khắc phục: Dùng đồng hồ đo điện dung để kiểm tra tụ. Nếu lệch quá 10% so với thông số trên thân tụ (ví dụ: 1.5µF – 450V), nên thay tụ mới cùng thông số.

Tụ điện ngừng hoạt động có thể khiến quạt trần quay chậm hơn tốc độ thông thường

3. Bạc đạn khô hoặc bị mòn

Bạc đạn khô khiến trục quay bị ma sát lớn, dẫn đến quay chậm hoặc phát tiếng kêu rít. Lâu ngày còn có thể gây cháy motor.

✅ Khắc phục: Mở hộp motor, tra dầu bôi trơn (loại không dẫn điện) vào trục và bạc đạn. Nếu bạc đạn mòn, cần thay mới.

4. Motor bị quá nhiệt hoặc yếu nguồn

Quạt sử dụng lâu có thể khiến motor nóng và giảm hiệu suất, hoặc nguồn điện không ổn định làm quạt hoạt động kém.

✅ Khắc phục: Dùng ổn áp nếu điện yếu, đảm bảo motor không bị che kín, có khe thoát nhiệt thông thoáng.

5. Cánh bị cong hoặc lắp lệch

Cánh cong hoặc lắp lệch khiến trục motor quay mất cân bằng, gây quay yếu, rung nhẹ hoặc lệch tâm.

✅ Khắc phục: Tháo cánh ra kiểm tra độ thẳng, gắn lại đúng vị trí, đảm bảo đều trọng tâm.

6. Bảng điều khiển, công tắc bị lỗi

Mạch điều khiển bên trong có thể bị chập, khiến tín hiệu điều chỉnh tốc độ không chính xác, quạt chỉ hoạt động ở mức thấp.

✅ Khắc phục: Kiểm tra và vệ sinh nút vặn, công tắc. Nếu nghi ngờ bo mạch hỏng, nên thay mới (cần có chuyên môn).

3. Các bước kiểm tra và xử lý quạt quay yếu tại nhà

Ngắt điện hoàn toàn trước khi thao tác.
Vệ sinh sạch cánh, motor, lồng quạt bằng khăn khô.
Thử quay tay cánh quạt: Nếu nặng tay, khả năng cao bạc đạn bị khô hoặc motor có ma sát.
Kiểm tra tụ điện bằng đồng hồ điện nếu có, thay nếu cần.
Bôi trơn trục quay bằng dầu chuyên dụng.
Lắp lại và test, nếu không cải thiện, hãy kiểm tra mạch điều khiển hoặc nhờ kỹ thuật viên hỗ trợ.

4. Khi nào nên thay quạt mới?

Quạt bị cháy cuộn dây motor, sửa tốn kém
Đã thay tụ, tra dầu nhưng quạt vẫn quay yếu
Quạt cũ quá 5 năm, nhiều linh kiện xuống cấp

Quạt quay yếu không hẳn đã hỏng, mà có thể chỉ do tụ điện xuống cấp, bụi bẩn hoặc bạc đạn khô dầu. Bạn hoàn toàn có thể khắc phục tại nhà nếu nắm được các nguyên nhân và cách xử lý như đã chia sẻ ở trên. Nếu đã thử các cách trên mà không hiệu quả, hãy liên hệ đơn vị sửa chữa uy tín để được hỗ trợ an toàn.